Πέμπτη 13 Οκτωβρίου 2011

Bjork – Biophilia

Κάθε φορά που ανοίγω το κεφάλαιο Bjork με πιάνει δέος και πονοκέφαλος. Δέος, γιατί ασχολούμαι με την πιο πρωτοπόρο παρουσία στη μουσική βιομηχανία τα τελευταία είκοσι χρόνια και πονοκέφαλος, γιατί μερικούς δίσκους δεν αντέχω να τους ακούσω πολλές φορές, ακόμα κι αν ξέρω πως σε εκατό χρόνια θα είναι βασικό αντικείμενο μελέτης των μουσικών αναλυτών ανά τον κόσμο. Εδώ μάλιστα όχι μόνο συνεργάζεται με την Apple για δέκα διαφορετικά applications (ένα για κάθε κομμάτι), αλλά και χρησιμοποιεί (πάλι) όργανα που κατασκευάστηκαν αποκλειστικά για την πάρτη της (Gameleste). Με άξονα, λοιπόν, αυτές τις δύο αλήθειες μου, ξεκινάω την ακρόαση του concept album/musical project, “Biophilia”, track by track…

“Moon”
Το εξώφυλλο του δίσκου αποτελεί άξονα για το γύρισμα του ανάλογου video για το promo single του, “Moon”. Ο ρυθμός δεν είναι σαφής, μιας και είναι γραμμένο σε 17/8 και αν βάλεις τα αυτιά σου μέσα στα ηχεία, μπορείς να διακρίνεις τέσσερις άρπες και πολλές αρμονίες στις φωνές. Το κομμάτι εξερευνά την έννοια του κύκλου της ζωής, με αλληγορίες που μιλούν μέσα από τον κάθε κύκλο που κάνει η σελήνη και απώτερο στόχο να διατυμπανίσει την αρχή και το τέλος κάθε απόφασης, κάθε ενέργειας και κάθε ανθρώπινης λειτουργίας και σκέψης. Σαρωτικό σε επίπεδο σύλληψης, ευφυές σε επίπεδο σύνθεσης και εκτελεστικά δύσκολο, αν σκεφτεί κανείς το μέτρο και το στήσιμο της ηχογράφησης από τέσσερις διαφορετικούς αρπίστες.

“Thunderbolt”
Είναι στιγμές που περιμένεις ένα τραγούδι να σε πάει κάπου και να πάθεις το κατιτίς σου. Ε, το “Thunderbolt” δεν είναι μια τέτοια στιγμή. Βέβαια, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη, μιας και το ισλανδικό ξωτικό χρησιμοποιεί την παρακαταθήκη του Νίκολα Τέσλα στο studio και βγάζει ήχους και θορύβους, χρησιμοποιώντας το πηνίο Τέσλα και συνδυάζοντας την επιστήμη 120 ετών για τις ανάγκες μιας ημιηλεκτρονικής, avant-garde δοκιμασίας. Η φωνή της για άλλη μια φορά δίνει ψυχή σε κάτι νεκρό από τη φύση του και ζωντανεύει ένα σχεδόν τραγούδι που κάτω από άλλες συνθήκες θα έπαιρνε την κατρακύλα και θα έμπαινε στην κατηγορία “πειραματικό”.

“Crystalline”
Την αυτού μεγαλειότητα προσκυνώ με χάρη και σεβασμό, αφού το “Crystalline” με διασύρει στην πιο ανώμαλη απογείωση της χρονιάς. Το πρώιμο pop παρελθόν της έρχεται σε παράλληλη σύγκρουση με την πιο πρόσφατη πειραματική και avant-garde δουλειά της, καταφέρνοντας να δημιουργήσει μια από τις πιο σημαντικές στιγμές, αν όχι την πιο σημαντική, του “Biophilia”. Η πολυσυζητημένη γέφυρα sample-άρει το πιο ιστορικό σόλο/ προάγγελο της drum and bass, Amen break, από το "Amen, Brother" του 1969. Το video-clip, γυρισμένο από την ιδιοφυία του Michel Gondry, παρουσιάζει τη Bjork ως μια παντοδύναμη και μελωδική Θεά, που κινεί τα νήματα της ζωής και των ουράνιων σωμάτων. Έγραψα αρκετά, αλλά δεν έχω λόγια. Έτσι, για το οξύμωρο του θέματος.

“Cosmogony”
Από την εισαγωγή παίρνεις πρέφα πως πρόκειται για μια ευαίσθητη και σχεδόν ambient κατάθεση ψυχής, με χαοτικές φωνές, στοιχειώδη ρυθμό, που αργείς να καταλάβεις, πνευστά που χάνονται μέσα στις ατμόσφαιρες και ευδιάκριτο ρεφρέν που μπορείς μέχρι και να μουρμουρίσεις. Το τελευταίο είναι μεγάλο θέμα σε μια ακρόαση της Bjork, οπότε πες ευχαριστώ και πήγαινε στο επόμενο track…

“Dark Matter”
Ενώ έχω την αίσθηση πως ακούω το “Possibly Maybe” του 1995, η συνέχεια μου κατεδαφίζει τους ευσεβείς πόθους. Το “Dark Matter” αποτελεί τη συνέχεια του “Cosmogony”, συνθετικά τουλάχιστον, μιας και λειτουργεί ακόμα πιο αφαιρετικά, παίζει με πολλά επίπεδα φωνών και μονοτονικών ηλεκτρονικών ήχων, ενώ κορυφώνει την αίσθηση του προηγούμενου track και σε αφήνει άφωνο με τη δυνατότητά της ερμηνεύτριας να ακολουθεί το ‘ανύπαρκτο’ tempo. Δύσκολο, αν μη τι άλλο.

“Hollow”
Γραμμένο σε 17/8, όπως και το εισαγωγικό “Moon”, το “Hollow” αποτελεί μια επίπονη σύλληψη για τη Bjork, αφού σκοπός της ήταν να επικοινωνήσει με τους προγόνους της και να νιώσει μέρος μιας γενετικής αλυσίδας, που αποτελείται, ηχητικά τουλάχιστον, από παιχνιδιάρικα έγχορδα, φωνές και μια παραστατική διάθεση, που παραπέμπει στον Danny Elfman και τις παραμυθένιες ταινίες του Burton. Και δεν σταματά εδώ…

“Virus”
Αυτό που μπορεί να μην σου έδωσε μερικά δευτερόλεπτα πιο πριν, στο δίνει τώρα. Ένα κυνηγητό μέσα στον ανθρώπινο οργανισμό, μια βιολογική πάλη και μια στοιχειωτική πρώτη φωνή, που δεν διαμελίζει το ρυθμό για να κάνει τα δικά της, ως συνήθως. Στο συγκεκριμένο track, έχει ενδιαφέρον να τσεκάρεις το application, που αναπαριστά την επίθεση ενός ιού σε ένα κύτταρο και τη διαδικασία που το κύτταρο, κατ’ επέκταση ο άνθρωπος, σκοτώνει τον ιό από την υπερβολική του αγάπη, αλληγορώντας φυσικά για τα ανθρώπινα πάθη.

“Sacrifice”
Η θυσία στο βωμό του ρυθμού είναι βρώμικη και μεθυστική. Δε χωρά αμφιβολία πως πρόκειται για την πιο minimal στιγμή του δίσκου, γεγονός που δίνει περισσότερη αξία στη σύνθεση και την παραγωγή του. Ή θα το αγαπήσεις ή θα το μισήσεις. Σίγουρα, θα το προσέξεις.

“Mutual Core”
Μου πήρε 8 tracks για να τη χάσω, αλλά τελικά το κατάφερα. Οι πληροφορίες μου λένε πως το μέτρο του είναι 5/4 κι εγώ το πιστεύω, αν και δεν το ακούω. Η φωνή της με μπερδεύει, τα drums με κερδίζουν όταν ξεκινάνε, στην πορεία όλα με ζαλίζουν, αλλά στο τέλος θέλω να το ακούσω ξανά για να καταλάβω τι ακούω. Δεν θα σε απασχολήσει πολύ, αλλά παίζει να σου αρέσει αν έχεις κολλήσει στο “Sacrifice”.

“Solstice”
Στο κλείσιμο, η Bjork ακολουθεί τους δρόμους της αντίστιξης και δουλεύει τις μελωδίες της ανεξάρτητα και συμπληρωματικά, ώστε να δώσει έμφαση στην κίνηση των πλανητών και την περιστροφή της Γης γύρω από τον άξονά της. Συνθετικά, το πιο δύσκολο τόλμημα του δίσκου, ενώ αισθητικά η πιο μυστικιστική στιγμή του. Μπορεί να έχεις κουραστεί από όλη την ακρόαση, αλλά αξίζει τον κόπο να δώσεις στο “Solstice” μια δεύτερη και ίσως και μια τρίτη ευκαιρία.

Αν τα κατάφερες μέχρι εδώ, σου αξίζουν συγχαρητήρια. Τώρα, μπορείς να ακούσεις ό,τι θελήσεις, χωρίς να έχεις τύψεις για το επιφανειακό του πράγματος. Bjork πάντως δεν θα είναι, βάζω στοίχημα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Αντί απολογισμού…

Η αλήθεια είναι πως ασχοληθήκαμε με την μουσική έως και αποκλειστικά την χρονιά που πέρασε. Το πιθανότερο είναι να κάνουμε το ίδιο και την επόμενη με την περισσή πάντα, ασυνέπεια που μας διακρίνει. Δηλαδή όποτε μας κάτσει κάτι υπέροχο η απαίσιο –την ίδια ένταση συναισθημάτων προκαλούν άλλωστε. Έχουμε αφήσει ολίγον στην άκρη τα υπόλοιπα. Αν δεις την αρχή του μπλογκ, αφορούσε και φιλμς και εκθέσεις και φεστιβάλ. Αλλά ακόμα και ένα απλό μπλογκ θέλει την αφοσίωση και τον χρόνο του…την φροντίδα του εν τέλει.

Εύχομαι απλά αυτό τον χρόνο να είναι όλα πιο ήρεμα και εμείς να κάνουμε αυτό που αγαπάμε συχνότερα και εντιμότερα.

attention...

Oι ιδιοκτήτες/διαχειριστές του blog (pharmartistic, Nikolas) δεν φέρουν ουδεμία ευθύνη για τα περιεχόμενα οποιασδήποτε εκ των εξωτερικών συνδέσεων (links) που εμφανίζονται σε οποιοδήποτε μέρος του blog.

Επιπλέον ο ιδιοκτήτης/διαχειριστής του παρόντος blog δεν φέρει ουδεμία ευθύνη για το περιεχόμενο των σχόλιων (comments) που αναρτούν οι επισκέπτες του blog (είτε ανώνυμα είτε ψευδώνυμα είτε επώνυμα) στα posts (αναρτήσεις) του blog. Παρ' όλα αυτά, ο ιδιοκτήτης / διαχειριστής του παρόντος blog διατηρεί πάντα το δικαίωμα να διαγράψει κατά την δική του κρίση και χωρίς προειδοποίηση ή/και αιτιολόγηση ή άλλου είδους πρότερη ή ύστερη ενημέρωση οποιοδήποτε σχόλιο επισκέπτη οποιαδήποτε στιγμή.

Όλες οι ηχογραφήσεις σε μορφή αρχείων ήχου mp3 ή άλλων format που εμφανίζονται κατά καιρούς για download στο παρόν blog προσφέρονται για περιορισμένο διάστημα και αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς / πληροφοριακούς σκοπούς.

Τα πνευματικά δικαιώματα αυτών των ηχογραφήσεων ανήκουν σε κάθε περίπτωση στους εκάστοτε καλλιτέχνες ή/και τις αντιστοιχες εταιρείες ή/και τους αντιπροσώπους αυτών.

Εαν είστε κάτοχος ή αντιπρόσωπος του κατόχου των πνευματικών δικαιώματων κάποιας εκ των ηχογραφήσεων και επιθυμείτε την απομάκρυνση της από το blog ειδοποιήστε μας και θα αφαιρεθεί άμεσα.

All mp3 files are hosted here for a limited amount of time and only for informational purposes. Please support the artists & bands, especially those on independent labels. If you own the rights of any recording appearing on this blog and want it removed, please let us know via e-mail and we will remove it immediately.